10 Elementin Atom Ağırlığı Değişecek

Yapılan bir araştırmaya göre; Hidrojen (H), Lityum (Li), Bor (B), karbon (C), Azot (N), Oksijen (O), Silisyum (silisSi), Kükürt (S), Klor (Cl) ve Talyum (Tl) için bilinen standart atom ağırlıkları değişecek. Bu zamana kadar, bu 10 elementin doğal atom ağırlıklarındaki değişimler, ortalama değerler olarak ifade edilmiş. Şimdiyse bu elementlerin atom ağırlıkları daha doğru aralıklar şeklinde belirtilecek. Örneğin, bor için standart atom ağırlığı 10,811 iken, bundan sonra gerçek atom ağırlığı 10,806 ile 10,821 arasında olacak.

İzotop, atom numarası aynı, kütle numarası farklı olan atomlardır. Yunanca olan bu kavram aynı yerde anlamındadır. Daha iyi bir karşılık bulunana kadar yerdeş veya konumdaş denilebilir.

Bir tane kararlı izotobu olan elementin atom ağırlığı sabittir. Örneğin; florun (F), alüminyumun (aluminyum, Al), sodyumun (Na) ve altının (Au) standart atom ağırlığı sabittir, değişmez. Hatta bunların ağırlık değeri, virgülden sonraki 6 basamaktan fazlasını içermektedir. Ama izotop sayısı arttıkça işin rengi değişir ve daha duyarlı (hassas) ölçümler gerekir.

Elementin kütlesi = [ (1. izotobun kütlesi x 1. izotobun doğada bulunma yüzdesi) + (2. izotobun kütlesi x 2. izotobun doğada bulunma yüzdesi) + …) ] / 100

Unutmadan, Ağırlık = Kütle x Yerçekimi ivmesi

Bir elementin atom ağırlığı, o elementin kaç kararlı izotobunun olduğuna ve her izotobunun göreceli miktarına bağlıdır. Bu arada, bir elementin izotopları farklı kütlelere sahiptir. Bir elementin, iki veya daha fazla doğal oluşmuş kararlı izotobu varsa, bu izotoplar değişik bolluklarda bulunduğu için, atom ağırlığı da değişkendir, sabit değildir. İşte atom ağırlıkları değişen 10 element tam da bu sınıfa giriyor.

Bu gelişmenin hayata yansımalarıysa şu şekilde sıralanabilir. Artık atom ağırlıklarındaki çok küçük değişiklikler bile çağdaş çözümleme yöntemleriyle çok duyarlı bir şekilde ölçülebiliyor. Böylece araştırmalar ve sanayi (endüstri) için çok değerli bilgiler elde ediliyor. Örneğin, karbon izotoplarının bolluğu, duyarlı ölçümlerle bilinirse vanilya ve bal gibi gıda ürünlerinin saflığı ve kaynağı tanımlanabilir. Akarsu ya da yeraltısuyundaki kirliliği bilmek içinse azot, klor ve diğer elementlerin izotop ölçümleri izleyici olarak kullanılabilir. Spor araştırmalarında yarışmacıların başarı arttırıcı testesteron kullanılıp kullanılmadığını öğrenmek için karbon kullanılır. Çünkü doping yapan yani vücuda ek enerji sağlamak için uyarıcı ilaç alan birinde, doğal testesterondaki karbon ağırlığının daha fazla olduğu saptanır.

Kararlı izotop bollukları pasta diyagramla gösterilen birkaç element. Klorun (Cl) standart atom ağırlığı sabit değildir ve bir aralık arasındadır. Cıvanın (Hg) standart atom ağırlığı hem sabit değildir hem de bir aralık arasında bulunmaz. Arsenik (As) doğadaki tek izotoptan dolayı standart atom ağırlığına sahiptir. Amerikyumun (Am) kararlı izotopları yoktur ve dolayısıyla standart atom ağırlığı da yoktur. İzotopların bolluk oranı ve elementlerin atom ağırlıkları için güncel kaynak http://www.ciaaw.org
Element Adı2007 Atom Ağırlığı2009 Atom Ağırlığı
Hidrojen1.007 94(7)[1.007 84; 1.008 11]
Lityum6.941(2)[6.938; 6.997]
Bor10.811(7)[10.806; 10.821]
Karbon12.0107(8)[12.0096; 12.0116]
Azot14.0067(2)[14.006 43; 14.007 28]
Oksijen15.9994(3)[15.999 03; 15.999 77]
Silisyum28.0855(3)[28.084; 28.086]
Kükürt32.065(5)[32.059; 32.076]
Klor35.453(2)[35.446; 35.457]
Talyum204.3833(2)[204.382; 204.385]

International Union of Pure and Applied Chemistry

Kaynakça
Coplen, T., and Holden, N, E., 2011. Atomic Weights: No Longer Constants of Nature, Chem Int Vol. 33 No. 2, pp. 10-15, March-April 2011, accessed at May 19th 2011.
Coplen, T., Meyers, F., and Capelli, K., 2011. Atomic Weights of Ten Chemical Elements About to Change, United States Geological Survey, Reston, Virginia, United States of America, accessed at May 19th 2011.

Yazar adı ve yayın adı kaynak belirtilerek özgürce kullanılabilir.
Coplen, T., Meyers, F., ve Capelli, K., 2011. 10 Elementin Atom Ağırlığı Değişecek, çev. Güler, B. https://www.yerbilimleri.com/10-elementin-atom-agirligi-degisecek

Bir yanıt yazın