Granit, başlıca kuvars ve alkali feldispat içeren ve tüm feldispatlarının içindeki plajiyoklaz miktarının %10-65 arasında bulunduğu, asidik (felsic) bileşimli, derinlik (plutonic, intrusive) kayacıdır. (Erkan, 2006) Granit’in kimyasal içeriğinin ortalama değeri, dünya genelinde yapılan, 2485 çözümlemeye[1] göre SiO2 (% 72.04), Al2O3 (% 14.42), K2O (% 4.12), Na2O (% 3.69%), CaO (% 1.82), FeO (% 1.68), Fe2O3 (% 1.22), MgO (%…
Kolorado Eyalet Üniversitesindeki araştırmacılar, günümüzde meydana gelen ve gelecekte de meydana gelecek depremlerin, nasıl ve neden meydana geldiğini daha iyi anlayabilmek için, antik (/eski) zamanlarda meydana gelen antik depremler (/fosil depremler) üstünde çalışma yürütüyor. Kolorado Eyalet Üniversitesinden, yerbilimci Doç. Dr. Jerry Magloughlin, [çn. eşsiz] fosil depremlerin meydana geldiği kayaçların üzerinde çalışıyor. Bu çalışma sonucu, günümüzdeki…
NASA, yerin ağırlık merkezini kesine yakın derecede belirlemek ve buna bağlı olarak Dünya’nın gerçek dönüş hızını hesaplamak için yeni bir projeye başladı. Proje geliştiricisi Donal F. Argus‘a göre, bu orijinal teknik sayesinde yer sistemini oluşturan bir çok döngü hakkında daha kolay veri elde edilebileceği gibi, daha kolay fikir yürütülebilecek. Referans sistemi temel alınarak, atmosferde ve uzayda…
Copernicus İklim Değişikliği Servisi (C3S) ile Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO), Avrupa İkliminin Durumu üzerine ikinci ortak yıllık raporlarını yayımladı. Avrupa, 2024’te dünyanın en hızlı ısınan kıta oldu. Avrupa’da iklim değişikliğinin etkileri açıkça görülmektedir. 2024 yılı Avrupa için kayıtlara geçen en sıcak yıl olmuştur; özellikle kıtanın orta, doğu ve güneydoğu bölgelerinde sıcaklık rekorları kırılmıştır. Fırtınalar sıklıkla…
Depremler ve kasırgalar genelde en yıkıcı doğal afet gibi görünseler de, volkanlar daha geniş-erimli etkiler üretebilirler. Filipinler’deki Pinatubo Volkanı’nın 1991 yılında yarattığı gibi, bir volkan tüm gezegeni çevreleyen bir sülfürik asit bulutu üretebilir. Volkanlar, mağma odalarının, bir diğer deyişle erimiş kızgın gereç hücrelerinin kaynayıp yüzeye çıkmasıyla oluşur. Bu mağma odaları, örtü kayacındaki bir çatlak ya…
Jeotermal Yatırımcıları Derneği (JEMYAD) tarafından düzenlenen International Geothermal Investment Summit (IGIS 2025) gerçekleştirildi. 2024-2028 dönemini kapsayan 12. Kalkınma Planı’nda Öncelikli Gelişim Alanlarını teşkil eden 4 sektörden 3’ü olan enerji, tarım ve gıda ile turizm, doğrudan jeotermal kaynak sektörünün ana kullanım alanlarını oluşturmaktadır. Bu açıdan bakıldığında jeotermal kaynak sektörü, Türkiye’deki jeotermal kaynaklar dikkate alındığında, bu gelişim…
Bilim insanları, Montana-Wyoming (ABD) sınırındaki bir dağın bir zamanlar yarım saat içinde 62 mil (yaklaşık 100 km) taşındığını ve bunun başka yörelerde de tekrarlanmış olabileceğini belirtmekteler. Heart Dağı’nın doruğundaki kayaçlar tabanındakilerden 250 milyon yıl daha yaşlıdır. Bu, doruğun ve tabanın başlangıçtan beri birarada bulunmamış olduklarını düşündürür. Dağın günümüzdeki konumuna göçü, yıllar boyunca bilim insanları için…
Johannesburg yakınlarındaki Mponeng altın madeninde radyasyon ve sülfürle beslenen bakteri türüne rastlanıldı. Güney Afrika Cumhuriyeti bu tür bakterilerin bulunduğu ilk yer mi? Altın Madeni Güneş Etkisinden Uzak Yaşam İçeriyorGüney Afrika’daki bir altın madeninin derinliklerinde güneş etkisinden tümüyle bağımsız yaşayan bilinen ilk (!-ilk örnek olduğu kuşkulu; Ballard 1990′larda “Oşinografi’de Araştırmalar” adlı yapıtında Güney Amerika açıklarında, Pasifik’teki…
Kendisini tanımaktan ve öğrencisi olmaktan onur duyduğum rahmetli hocamız İhsan KETİN “Genel Jeoloji” kitabının giriş bölümünde mesleğimizi ne güzel tarif eder. “Jeoloji mühendisinin laboratuvarı tabiattır. Yüksek dağların zirveleri, derin vadilerin yamaçları, çöllerdeki kumullar ve nihayet bütün yeryüzü onun çalışma sahalarıdır. Jeoloji, bir ilim olarak arz kabuğunu incelerken, bu kabuk içerisine gizlenmiş olarak bulunan maden, su,…
Dağlar, karanlıklardan yavaşça yükselmelerini kavramayı güçleştirecek ölçüde yaşlı ve oluşum dönemleri belirsiz gibi görünmekteler. Jeologlar (yerbilimciler) uzunca bir süreden beri bu süreci (dağ-oluşum sürecini) yavaş, öğütücü ve sıcak bir süreç olarak modellemekteler. Ancak, yeni bir bulgu bu oluşum sürecinin düşünüldüğünden daha hızlı ve daha soğuk olduğunu düşündürmekte. Yeni Güney Galler Üniversitesi’nden Bas Hensen, “Dağ-oluşumunun bir yolu,…
Cesare Emiliani Kimdir?İzotop jeokimyası[1] ve paleoklimatoloji[2] topluluğunun en yaratıcı-üretici simalarından biri olan Cesare Emiliani, 1922 yılında İtalya’nın Bologna kentinde doğdu. Bologna Üniversitesi‘nde jeoloji okuduktan sonra aynı üniversitede mikropaleontoloji[3] konusundaki doktora çalışmasını 1945 yılında tamamladı. 1946-1948 yılları arasında Floransa’da mikropaleontolog olarak çalıştı ve bu arada Bolonga yakınlarındaki Kretase[4] yaşlı killi birimlerle, Faenza yakınlarındaki Pliyosen[5] yaşlı birimlerin foraminifer taksonomisi ve stratigrafisi üzerine çok…
Ayrı ayrı kayaçlarda yürütülen tellür bazlı çalışmalar elektrik özdirencinin ya da doğal elektrik geriliminin var olduğunu açığa çıkardı. Bu enerjinin asıl kaynağı günümüzde hala bilinmiyor; ancak, kayaçların elektrik üretiminin günlük çevrimlerin, gökcisimleri çevrimlerinin ve yüz(lerce) yılda bir olan değişimlerin etkisinde kaldığı gerçeği, bu enerjinin kozmik kökenli olduğunu düşündürmekte. “Yeryuvarındaki kayaçların gerçekte kozmik enerjiyi -çektiği-” açıklaması…
Dünyamız “Küresel Isınma” adlı bir tehdit altında… Peki bu tehdit ne kadar önemlidir? Herkes bunun kötü bir şey olduğunda hem fikir; fakat kimse olayın ciddiyetinin farkında değil. Bu tehdit kaba tabiri ile bir “saatli bomba” ve kurulmuş, patlamayı bekliyor. Öyle bir bomba ki eğer birşeyler zamanında düzeltilemezse, önümüzdeki yaklaşık 10 yıl gibi kısa bir süre…
Red Dog madeni, dünyanın en büyük çinko madenidir. Alaska’nın kuzey batısında, kutup dairesinin 145 km kuzeyinde NANA (North West Alaskan Native Association Development Corp) denilen Eskimo organizasyonunun sahip olduğu topraklarda yer alır. NANA, 1982 de Cominco ile bir sözleşme imzalar. Cominco, faaliyetleri çinko üzerinde odaklanmış uluslararası bir şirkettir. Red Dog madenini çalıştırır. Nana’nın, madenin geliştirilmesindeki prensibi, yerlilerin geleneksel bölgelerinde…
Bu haber, küresel para sisteminde meydana gelen yapısal bir değişimi gözler önüne seriyor. Asya ülkeleri sadece ekonomik değil, aynı zamanda jeopolitik nedenlerle ABD dolarına olan bağımlılıklarını azaltma çabasında. Çin yuanının (diğer adıyla Renminbinin) yükselişi, altın ve kripto paralar, dijital varlıkların güçlenmesiyle birleştiğinde, tek merkezli dolara dayalı sistemden uzaklaşılan yeni bir para düzeni oluşmaya başlıyor. Ancak…
BYD’nin agresif fiyatlama politikası kısa vadede pazar payını artırmayı hedeflese de, uzun vadede hem marka değerine hem de sektörün kârlılığına zarar verebilir. Bu strateji sektördeki rekabeti kızıştırıyor ve özellikle orta-alt segmentteki firmalar için büyük bir hayatta kalma savaşı başlatıyor. Çin hükümetinin olası müdahaleleri ve birleşme senaryoları, otomotiv sektöründe radikal değişimlerin habercisi olabilir. BYD’nin Dev İndirim…
Türkiye son 20 yıl içerisinde hızlı ekonomik büyüme, nüfus ve sanayileşme artışı yaşamakta ve bu durum ülke genelinde ekonomik ve sosyal iyileşmeler sağlamaktadır. Bu artışlar, ülkedeki büyüme için yararlı olmuş ve hem sanayi hem de konut sektörlerinde talep artışına yol açmıştır. Son yıllarda ülke genelindeki elektrik talebi yıllık % 7-8 oranında artmaktadır; dolaysıyla elektrik iletimi…
Fransa’da çalışan bir jeoloji araştırma ekibi, süper makaslama depremini oluşturan koşulları laboratuvar ortamında ilk kez canlandırdı. Ekip, Science dergisinde yayımlanan makalede, gözlenebilen süper makaslama olayını kontrol eden kesme dalgalarının daha hızlı yayılmasına neden olan kırık-çatlak koşullarını graniti sıkıştırarak tanımladı. Normal bir fayda, sismik dalgalar kırıklı yerkabuğundaki fayların bir sonucu olarak oluşurlar. Bu arada, yeryüzünün derinliklerinde kesme dalgaları meydana gelir; ama kesme dalgaları…
Bu hafta Nature‘de yayımlanan bir çalışma, mantodaki büyük ölçekli yükselmenin yalnızca iki yerde gerçekleştiği bulgusunu paylaşmaktadır: Afrika ve Orta Pasifik‘in (Büyük Okyanus’un ortası) altında. Daha da önemlisi, Clinton P. Conrad (Havai Üniversitesi Okyanus, Yerbilimi ve Teknoloji Bölümünde Yard. Profesör) ve meslektaşları yerkürenin yüzeyindeki kıtaların ve tektonik plakaların önemli derecedeki hareketlerine karşın bu yükselen yerlerin jeolojik zaman boyunca göreli olarak kararlı…
Pek çoklarının gözünde Kuzey Buz Denizi buzlarla kaplı olduğundan erişilemez ve seyahat edilemez konumda. Fakat gelişen teknoloji ve küresel ısınmanın da “yardımıyla” kuzeyin popülaritesi artacak gibi görünüyor. Çin, zorlu şartları sebebiyle bugüne kadar deniz taşımacılığında pek tercih edilmeyen Kuzey Buz Denizi’ni canlandırmak istiyor. Böylece deniz ticaretinin önemli bir bölümünün, Kuzey Buz Denizi üzerinden Avrupa’ya ulaştırılması…