9 Haziran 2025 Pazartesi
Random News

YERBİLİMLERİ

Yer ~4,5 milyar yaşında..

Yıl: 2025

Bir Yanardağın Anatomisi: Eyyafyallayöküll

Bahadır Güler010 mins

Ey-yaf-yal-la-yö-kül (İz. Eyjafjallajökull).. Yaklaşık 190 yıl sonra 2010′un Mart ve Nisan aylarında, İzlanda’daki Eyyafyallayöküll Yanardağı patlamıştı.. Ardından da, içindeki bütün kin ve nefreti kusan yanardağdan yayılan kül bulutu, Avrupa’daki hava ulaşımını felç etmişti.. Çıkan onca patırtıdan sonra Eyyafyallayöküll Yanardağı’nın vücut hatları ortaya koyulmuş durumda.. Eyyafyallayöküll Yanardağı’nı gözlemleyen yanardağbilimciler (volkanologlar), yanardağın patlamasına neden olan olayları aşama aşama ortaya çıkardıklarını söylüyorlar. Yanardağ, iki…

devamını oku

Macaristan’daki Alüminyum Tesisinin Atık Depolama Tesisi Yıkıldı ve Toksik Çamur Etrafa Yayıldı

Bahadır Güler013 mins

Macaristan’nın Veszprém bölgesinde bulunan Ajka kentindeki çevre felaketinin bilançosu giderek ağırlaşıyor. Balaton gölü yakınındaki bir alüminyüm fabrikasında kimyasal atıkların biriktirildiği göletin iki seti yıkıldı ve yayılan kırmızı çamur nedeniyle 4 kişi hayatını kaybetti, 100′den fazla kişi de yaralandı ve 7 kişinin de kayıp olduğu bildiriliyor. Olayın ardından ülkenin batısında olağanüstü hal (OHAL) ilan edildi. 4 Ekim 2010 Pazartesi…

devamını oku

Grönland’daki Petermann Buzulu’ndan Dev Bir Parça Koptu

Bahadır Güler04 mins

Kuzey Kutbu’nun 1000 kilometre (km) güneyinde, Grönland’daki kuzeybatı sahilindeki Petermann Buzulu’ndan, 251-253-260 (!) km² (kilometrekare) büyüklüğünde bir buz tabakası koptu. Delaware Üniversitesi’nden (ABD) Andreas Münchow‘a göre bu parçalanma, 1962 yılından bu yana Kuzey Kutbu’ndan kopan en büyük Arktik buzdağı kütlesini oluşturuyor. arktiksıfat, coğrafya Fransızca arctiqueKuzey Kutbu’yla ilgili, Kuzey Kutbu yakınında olan.—TDK Kopan parçanın kışın yeniden donmaması halinde buzdağının Grönland ve Kanada arasındaki denize…

devamını oku

5 Ağustos 2010 Şili’deki Maden Kazası

Bahadır Güler016 mins

Madende bir kaza olduğu zaman herkesin içinde bir umut olur; ama kaza bölgesinden genelde kötü haber gelir ve o kötü habere yenileri eklenir. Bu sefer böyle olmadı, hikâyemiz Şili’den.. 5 Ağustos 2010 Perşembe günü, Şili’de, bakır ve altın çıkarılan bir madenin ana girişinin çökmesiyle 33 madenci göçük altında kalmış. Olaydan 17 gün sonraysa, kurtarma ekipleri, göçükte…

devamını oku

ESA: Dünya’nın Bilinen En Kapsamlı Yerçekimi Haritası

Bahadır Güler06 mins

Avrupa Uzay Kurumu‘nun (ESA) yerküreyi daha iyi gözlemlemek için giriştiği iddialı bir projenin parçası olan yerçekimi haritası, Norveç’te düzenlenen Yaşayan Gezegen Sempozyumu’nda (ESA Living Planet Symposium 2010) sunuldu. Üretilen renkli harita yer çekiminin dünya üzerinde her yerde varolan ama çok ufak farklılıklar da içeren etkisini gözler önüne seriyor. Haritada kırmızı renkler ortalama yerçekimi yüzeyinin üstünde,…

devamını oku

Afar Rift Vadisi Yeni Bir Okyanusun Doğuşuna Tanık Oluyor

Bahadır Güler04 mins

Biliminsanları Afrika kıtasında yeni bir okyanusun doğumuna tanık olunduğunu söylüyor. Etiyopya’da 2005 yılında açılmaya başlayan 60 kilometre uzunluğundaki yarık bu zamandan beri yavaş yavaş genişliyor. Araştırmacılar, ileride Afrika kıtasının bu noktada ikiye bölüneceğini düşünüyor. Ama bu sürecin yaklaşık 10 milyon yıl alacağı tahmin ediliyor. Yerbilimciler (jeologlar), Etiyopya’nın ücra bir köşesinde yer alan Afar bölgesinde gözlemledikleri karşısında hayrete…

devamını oku

Deepwater Horizon Sondaj Platformu Yıkıldı ve Meksika Körfezi’ne Petrol Karıştı

Bahadır Güler012 mins

Deepwater Horizon (Derin Deniz Ufku) adlı platform, 20 Nisan 2010′da, Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) Luisyana eyaleti açıklarında patladı. Deepwater Horizon’da çıkan yangın, tüm denetim altına alma çabalarına rağmen 36 saat boyunca yandı ve 22 Nisan’da Meksika Körfezi’nin sularına gömüldü. Yetkililer, kaçmayı başaramayan 11 petrol işçisinin kayıp olduğunu ve hayatta kalmalarının mümkün görünmediğini bildirdi. Olayda 17 işçi…

devamını oku

Dünya’nın En Yüksek Noktası Olan Everest’in Zirve Yüksekliği 8.848 Metre

Bahadır Güler04 mins

Uzun süredir Everest’in yüksekliği (yükseltisi, rakımı) konusunda anlaşamayan Çin ile Nepal nihayet bir uzlaşmaya vardı. İki ülkenin sınırları boyunca uzanan dünyanın en yüksek dağının yüksekliğinin 8.848 metre olduğuna karar verildi. Çinli yetkililer, kaya yüksekliğini ölçmek gerektiğini söylerken, Nepalliler ise Everest’in üzerindeki kar tabakasının da hesaba katılması gerektiğinde ısrar ediyordu. Nepal’in başkenti Katmandu’da bir araya gelen temsilciler, sonuçta…

devamını oku

Jeolojik Takvimde “Antroposen” Sesleri Yükseliyor

Bahadır Güler09 mins

İnsanoğlunun çevre, iklim kısaca Dünya üzerindeki etkilerinin milyonlarca yıl sürecek değişimlere neden olup olmadığı tartışmaları süre dursun, sanayi devrimi ile yeni bir döneme girdiğimizi savunan kesimin sesi biraz daha gür çıkmaya başladı. Aralarında bir Nobel Ödülü sahibinin de bulunduğu dört bilimci tekrar, dünyanın yeni bir jeolojik (yerbilimsel) döneme girdiğini savunarak, bu çağa Antroposen (Yeni İnsan, İnsan Çağı)…

devamını oku

Batı Bangladeş’i Nasıl Zehirledi?

Bahadır Güler018 mins

Bangladeş’te Birleşmiş Milletler (BM) milyonlarca insana su sağlayacak bir proje ile yardım etmek isterken onlara arsenikle kirlenmiş içme suyu getirdi. Yani BM, kaş yapayım derken göz çıkardı. Bu olay tam anlamıyla bir cinayet. İnanılır gibi değil, sanki BM’nin elinde bir akiferin hidrolojik, hidrojeolojik ve jeolojik modelini yapacak bir uzmanı yok mu? sorusu yanıtsız. Bangladeş’teki akifer sistemini etkileyen…

devamını oku

Jeolojinin Diyalektiği

Bahadır Güler065 mins

“Ayaklarımızın altındaki yeryüzü kadar katı” diye bir İngiliz deyişi vardır. Ne var ki bu rahatlatıcı deyişin gerçekle ilgisi yoktur. Ayaklarımızın altındaki dünya sanıldığı kadar katı değildir. Kayalar, sıradağlar ve hatta kıtalar sürekli bir hareket ve değişim durumundadırlar, bu sürecin gerçek doğası ancak bu yüzyılın son yarısında anlaşılmaya başlanmıştır. Jeoloji, gezegenimizin içinde ve üzerinde gerçekleşen tüm…

devamını oku

Nadir Toprak Elementleri ve Türkiye: Jeopolitik Satrançta Yeni Dinamikler ve Aktörler

Bahadır Güler012 mins

Milli İstihbarat Akademisi, nadir toprak elementleri (NTE) hakkında genel bir analiz yayımladı. NTE, ileri teknoloji sektörleri açısından vazgeçilmez kabul edilen bir hammadde grubudur. Bu grup, periyodik tablonun 57-71 numaralı elementlerini oluşturan lantanitler [lantanyum (La), seryum (Ce), praseodimyum (Pr), neodimyum (Nd), prometyum (Pm), samaryum (Sm), evropiyum (Eu), gadolinyum (Gd), terbiyum (Tb), disprosyum (Dy), holmiyum (Ho), erbiyum…

devamını oku

Granit

Bahadır Güler07 mins

Granit, başlıca kuvars ve alkali feldispat içeren ve tüm feldispatlarının içindeki plajiyoklaz miktarının %10-65 arasında bulunduğu, asidik (felsic) bileşimli, derinlik (plutonic, intrusive) kayacıdır. (Erkan, 2006) Granit’in kimyasal içeriğinin ortalama değeri, dünya genelinde yapılan, 2485 çözümlemeye[1] göre SiO2 (% 72.04), Al2O3 (% 14.42), K2O (% 4.12), Na2O (% 3.69%), CaO (% 1.82), FeO (% 1.68), Fe2O3 (% 1.22), MgO (%…

devamını oku

Denizli’de Homo Erectus Fosili Bulundu

Bahadır Güler05 mins

Denizli’deki travertenlerde (/pamuktaşlarında), rastlantı sonucu bulunan kafatası örneğinin, bir erkeğe ait, 500 bin yıllık, Homo erectus fosili olduğunu belirlendi. Fosil, insanların dünyaya dağılışı konusunda önemli bilgiler vermenin yanı sıra, bilinen en eski tüberküloz (verem) vakası olarak da tıp tarihinde yerini aldı. (Boyacı, 2007; NTVMSNBC, 2007) Fosil üzerinde çalışan biliminsanları, Mehmet Cihat Alçiçek (Pamukkale Üniversitesi), Mehmet Özkul (Pamukkale…

devamını oku

Fosil Depremlerin Gizemi

Bahadır Güler07 mins

Kolorado Eyalet Üniversitesindeki araştırmacılar, günümüzde meydana gelen ve gelecekte de meydana gelecek depremlerin, nasıl ve neden meydana geldiğini daha iyi anlayabilmek için, antik (/eski) zamanlarda meydana gelen antik depremler (/fosil depremler) üstünde çalışma yürütüyor. Kolorado Eyalet Üniversitesinden, yerbilimci Doç. Dr. Jerry Magloughlin, [çn. eşsiz] fosil depremlerin meydana geldiği kayaçların üzerinde çalışıyor. Bu çalışma sonucu, günümüzdeki…

devamını oku

Yer Sisteminin Merkezine Doğru

Bahadır Güler013 mins

NASA, yerin ağırlık merkezini kesine yakın derecede belirlemek ve buna bağlı olarak Dünya’nın gerçek dönüş hızını hesaplamak için yeni bir projeye başladı. Proje geliştiricisi Donal F. Argus‘a göre, bu orijinal teknik sayesinde yer sistemini oluşturan bir çok döngü hakkında daha kolay veri elde edilebileceği gibi, daha kolay fikir yürütülebilecek. Referans sistemi temel alınarak, atmosferde ve uzayda…

devamını oku

Avrupa, 2024’te Dünyanın En Hızlı Isınan Kıtası Oldu

Bahadır Güler022 mins

Copernicus İklim Değişikliği Servisi (C3S) ile Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO), Avrupa İkliminin Durumu üzerine ikinci ortak yıllık raporlarını yayımladı. Avrupa, 2024’te dünyanın en hızlı ısınan kıta oldu. Avrupa’da iklim değişikliğinin etkileri açıkça görülmektedir. 2024 yılı Avrupa için kayıtlara geçen en sıcak yıl olmuştur; özellikle kıtanın orta, doğu ve güneydoğu bölgelerinde sıcaklık rekorları kırılmıştır. Fırtınalar sıklıkla…

devamını oku

Yeni Dinozor Cinsi: Albertaceratops nesmoi

Bahadır Güler08 mins

Günümüzden yaklaşık 77–78 milyon yıl[1] önceki zaman diliminde yaşamış, yeni bir boynuzlu dinozor cinsi bulundu. Kanada’nın Güney Alberta bölgesinde bulunan kafatası fosiliyle (bkz. Şekil 1) birlikte bu esrarengiz hayvanların evrimsel tarihi tekrar yazılıyor. Yeni cinsin kafatası örneği, Kanada’nın Güney Alberta yakınlarındaki Badland[2] bölgesinde bulunan Milk nehri[3] boyunca uzanan ve Montana sınırına yakın bir bölgede bulundu. 6 metre genişliğe…

devamını oku

Volkanlar (Yanardağlar) Nasıl Çalışır?

Bahadır Güler09 mins

Depremler ve kasırgalar genelde en yıkıcı doğal afet gibi görünseler de, volkanlar daha geniş-erimli etkiler üretebilirler. Filipinler’deki Pinatubo Volkanı’nın 1991 yılında yarattığı gibi, bir volkan tüm gezegeni çevreleyen bir sülfürik asit bulutu üretebilir. Volkanlar, mağma odalarının, bir diğer deyişle erimiş kızgın gereç hücrelerinin kaynayıp yüzeye çıkmasıyla oluşur. Bu mağma odaları, örtü kayacındaki bir çatlak ya…

devamını oku

Uluslararası Jeotermal Yatırım Zirvesi – IGIS 2025

Bahadır Güler04 mins

Jeotermal Yatırımcıları Derneği (JEMYAD) tarafından düzenlenen International Geothermal Investment Summit (IGIS 2025) gerçekleştirildi. 2024-2028 dönemini kapsayan 12. Kalkınma Planı’nda Öncelikli Gelişim Alanlarını teşkil eden 4 sektörden 3’ü olan enerji, tarım ve gıda ile turizm, doğrudan jeotermal kaynak sektörünün ana kullanım alanlarını oluşturmaktadır. Bu açıdan bakıldığında jeotermal kaynak sektörü, Türkiye’deki jeotermal kaynaklar dikkate alındığında, bu gelişim…

devamını oku