Yer ~4,5 milyar yaşında..
Bilim insanları, Montana-Wyoming (ABD) sınırındaki bir dağın bir zamanlar yarım saat içinde 62 mil (yaklaşık 100 km) taşındığını ve bunun başka yörelerde de tekrarlanmış olabileceğini belirtmekteler. Heart Dağı’nın doruğundaki kayaçlar tabanındakilerden 250 milyon yıl daha yaşlıdır. Bu, doruğun ve tabanın başlangıçtan beri birarada bulunmamış olduklarını düşündürür. Dağın günümüzdeki konumuna göçü, yıllar boyunca bilim insanları için…
Johannesburg yakınlarındaki Mponeng altın madeninde radyasyon ve sülfürle beslenen bakteri türüne rastlanıldı. Güney Afrika Cumhuriyeti bu tür bakterilerin bulunduğu ilk yer mi? Altın Madeni Güneş Etkisinden Uzak Yaşam İçeriyorGüney Afrika’daki bir altın madeninin derinliklerinde güneş etkisinden tümüyle bağımsız yaşayan bilinen ilk (!-ilk örnek olduğu kuşkulu; Ballard 1990′larda “Oşinografi’de Araştırmalar” adlı yapıtında Güney Amerika açıklarında, Pasifik’teki…
Kendisini tanımaktan ve öğrencisi olmaktan onur duyduğum rahmetli hocamız İhsan KETİN “Genel Jeoloji” kitabının giriş bölümünde mesleğimizi ne güzel tarif eder. “Jeoloji mühendisinin laboratuvarı tabiattır. Yüksek dağların zirveleri, derin vadilerin yamaçları, çöllerdeki kumullar ve nihayet bütün yeryüzü onun çalışma sahalarıdır. Jeoloji, bir ilim olarak arz kabuğunu incelerken, bu kabuk içerisine gizlenmiş olarak bulunan maden, su,…
Dağlar, karanlıklardan yavaşça yükselmelerini kavramayı güçleştirecek ölçüde yaşlı ve oluşum dönemleri belirsiz gibi görünmekteler. Jeologlar (yerbilimciler) uzunca bir süreden beri bu süreci (dağ-oluşum sürecini) yavaş, öğütücü ve sıcak bir süreç olarak modellemekteler. Ancak, yeni bir bulgu bu oluşum sürecinin düşünüldüğünden daha hızlı ve daha soğuk olduğunu düşündürmekte. Yeni Güney Galler Üniversitesi’nden Bas Hensen, “Dağ-oluşumunun bir yolu,…
Cesare Emiliani Kimdir?İzotop jeokimyası[1] ve paleoklimatoloji[2] topluluğunun en yaratıcı-üretici simalarından biri olan Cesare Emiliani, 1922 yılında İtalya’nın Bologna kentinde doğdu. Bologna Üniversitesi‘nde jeoloji okuduktan sonra aynı üniversitede mikropaleontoloji[3] konusundaki doktora çalışmasını 1945 yılında tamamladı. 1946-1948 yılları arasında Floransa’da mikropaleontolog olarak çalıştı ve bu arada Bolonga yakınlarındaki Kretase[4] yaşlı killi birimlerle, Faenza yakınlarındaki Pliyosen[5] yaşlı birimlerin foraminifer taksonomisi ve stratigrafisi üzerine çok…
Ayrı ayrı kayaçlarda yürütülen tellür bazlı çalışmalar elektrik özdirencinin ya da doğal elektrik geriliminin var olduğunu açığa çıkardı. Bu enerjinin asıl kaynağı günümüzde hala bilinmiyor; ancak, kayaçların elektrik üretiminin günlük çevrimlerin, gökcisimleri çevrimlerinin ve yüz(lerce) yılda bir olan değişimlerin etkisinde kaldığı gerçeği, bu enerjinin kozmik kökenli olduğunu düşündürmekte. “Yeryuvarındaki kayaçların gerçekte kozmik enerjiyi -çektiği-” açıklaması…
Dünyamız “Küresel Isınma” adlı bir tehdit altında… Peki bu tehdit ne kadar önemlidir? Herkes bunun kötü bir şey olduğunda hem fikir; fakat kimse olayın ciddiyetinin farkında değil. Bu tehdit kaba tabiri ile bir “saatli bomba” ve kurulmuş, patlamayı bekliyor. Öyle bir bomba ki eğer birşeyler zamanında düzeltilemezse, önümüzdeki yaklaşık 10 yıl gibi kısa bir süre…
Red Dog madeni, dünyanın en büyük çinko madenidir. Alaska’nın kuzey batısında, kutup dairesinin 145 km kuzeyinde NANA (North West Alaskan Native Association Development Corp) denilen Eskimo organizasyonunun sahip olduğu topraklarda yer alır. NANA, 1982 de Cominco ile bir sözleşme imzalar. Cominco, faaliyetleri çinko üzerinde odaklanmış uluslararası bir şirkettir. Red Dog madenini çalıştırır. Nana’nın, madenin geliştirilmesindeki prensibi, yerlilerin geleneksel bölgelerinde…
Bu haber, küresel para sisteminde meydana gelen yapısal bir değişimi gözler önüne seriyor. Asya ülkeleri sadece ekonomik değil, aynı zamanda jeopolitik nedenlerle ABD dolarına olan bağımlılıklarını azaltma çabasında. Çin yuanının (diğer adıyla Renminbinin) yükselişi, altın ve kripto paralar, dijital varlıkların güçlenmesiyle birleştiğinde, tek merkezli dolara dayalı sistemden uzaklaşılan yeni bir para düzeni oluşmaya başlıyor. Ancak…
BYD’nin agresif fiyatlama politikası kısa vadede pazar payını artırmayı hedeflese de, uzun vadede hem marka değerine hem de sektörün kârlılığına zarar verebilir. Bu strateji sektördeki rekabeti kızıştırıyor ve özellikle orta-alt segmentteki firmalar için büyük bir hayatta kalma savaşı başlatıyor. Çin hükümetinin olası müdahaleleri ve birleşme senaryoları, otomotiv sektöründe radikal değişimlerin habercisi olabilir. BYD’nin Dev İndirim…
Türkiye son 20 yıl içerisinde hızlı ekonomik büyüme, nüfus ve sanayileşme artışı yaşamakta ve bu durum ülke genelinde ekonomik ve sosyal iyileşmeler sağlamaktadır. Bu artışlar, ülkedeki büyüme için yararlı olmuş ve hem sanayi hem de konut sektörlerinde talep artışına yol açmıştır. Son yıllarda ülke genelindeki elektrik talebi yıllık % 7-8 oranında artmaktadır; dolaysıyla elektrik iletimi…
Fransa’da çalışan bir jeoloji araştırma ekibi, süper makaslama depremini oluşturan koşulları laboratuvar ortamında ilk kez canlandırdı. Ekip, Science dergisinde yayımlanan makalede, gözlenebilen süper makaslama olayını kontrol eden kesme dalgalarının daha hızlı yayılmasına neden olan kırık-çatlak koşullarını graniti sıkıştırarak tanımladı. Normal bir fayda, sismik dalgalar kırıklı yerkabuğundaki fayların bir sonucu olarak oluşurlar. Bu arada, yeryüzünün derinliklerinde kesme dalgaları meydana gelir; ama kesme dalgaları…
Bu hafta Nature‘de yayımlanan bir çalışma, mantodaki büyük ölçekli yükselmenin yalnızca iki yerde gerçekleştiği bulgusunu paylaşmaktadır: Afrika ve Orta Pasifik‘in (Büyük Okyanus’un ortası) altında. Daha da önemlisi, Clinton P. Conrad (Havai Üniversitesi Okyanus, Yerbilimi ve Teknoloji Bölümünde Yard. Profesör) ve meslektaşları yerkürenin yüzeyindeki kıtaların ve tektonik plakaların önemli derecedeki hareketlerine karşın bu yükselen yerlerin jeolojik zaman boyunca göreli olarak kararlı…
Pek çoklarının gözünde Kuzey Buz Denizi buzlarla kaplı olduğundan erişilemez ve seyahat edilemez konumda. Fakat gelişen teknoloji ve küresel ısınmanın da “yardımıyla” kuzeyin popülaritesi artacak gibi görünüyor. Çin, zorlu şartları sebebiyle bugüne kadar deniz taşımacılığında pek tercih edilmeyen Kuzey Buz Denizi’ni canlandırmak istiyor. Böylece deniz ticaretinin önemli bir bölümünün, Kuzey Buz Denizi üzerinden Avrupa’ya ulaştırılması…
Kanada’nın Quebec eyaletindeki bir volkanik yatakta 4,28 milyar yaşlı kayalar keşfedildi. Dünya’nın 4,57 milyar yıl yaşında olduğu düşünüldüğünde, bu kaya kütlesinin neredeyse dünyanın oluşumundan kısa bir süre sonra (290 milyon yıl sonra) şekillendiği öngörülmektedir. Daha önce bulunan ve 4,03 milyar yaşında olduğu saptanan Acasta Gnaysları yine Kanada’da keşfedilmişti. Dünya’nın bilinen en yaşlı kayalarına ait örnekler, Hudson Körfezi’nde geniş…
Doğu Afrika Rifti, çok fazla jeolojik etkinliğe sahiplik eden bir bölgedir. Birkaç yanardağın evidir. İki tektonik plakanın ayrı hareket ettiği alandır. Bu animasyon, yaklaşık 800 kilometre yükseklikteki radar uydularının (Envisat uydusu gibi) yüzeydeki değişimleri santimetre hassasiyetinde saptadığını göstermektedir. InSAR (Interferometric Synthetic Aperture Radar) uzaktan algılama tekniğidir. Aynı alana ait iki veya daha fazla radar görüntüsünün birleştirilmesiyle aradaki ufak…
Güneş sistemindeki en büyük yapboz oyunu Yerküre’deki tektonik levhalardır. Yeni bir araştırmaya göre, çift kişiliğe sahip olan tektonik levhaların hem sayısı hem de boyutları kontrolden çıkabilir. Günümüzde, kırılan yerkabuğu parçaları eşit olmayan boyutlardadır. Yaklaşık 50 levhadan yalnızca 7 tanesi yeryüzünün %94’ünü oluşturur. En büyükleri olan Afrika ve Pasifik (Büyük Okyanus) levhaları antipodal konumdadır. Antipodal, yeryüzündeki konumlarının taban tabana…
Hemen hemen her ülke enerji fiyatlarını düşürmek istiyor. Şeylgazının (Kayagazının) öneminin fark edilmesiyle ABD’deki enerji fiyatları alt üst oldu. Dünyanın geri kalanı ABD’nin şeylgazı başarısına imreniyor. Sadece 4 yıl önce Avrupa’daki doğalgaz fiyatları hemen hemen ABD ile aynı düzeydeydi. Fakat şu an ABD’ye oranla Avrupa’daki fiyatlar üç kat Japonya’dakiler ise beş kat daha fazla. İngiltere’den Polonya’ya Çin’den…
Dünya’da buzun ve yanardağın bir arada bulunduğu herhangi bir yer sorulsa, herhalde akla gelen ilk yer, okyanus ortası sırtının bir ürünü olan, sıcak nokta, İzlanda olur.. Araştırmacılar tarafından, Antarktika (Güney) Okyanusu’ndaki Güney Sandviç Adaları’nın açıklarında daha önce var olduğu bilinmeyen 12 tane sualtı yanardağı keşfedildi. Bu keşifte kullanılan araştırma gemisindeki, deniz tabanı haritalama teknolojisi ile deniz yüzeyinin…
Houston Üniversitesi’nden bir professör, dünyada henüz ortaya çıkarılmış en geniş tekil volkanı bulan biliminsanları ekibine başkanlık etti. Tamu Masifi olarak adlandırılan volkan, kabaca Britanya Adaları veya Nev Meksiko ya denk bir alanı kaplıyor ve güneş sisteminin en geniş volkanlarının (yanardağlarının) bulunduğu Mars’dakiler kadar büyük. Yer ve Atmosfer Bilimleri Bölümü’nde profesör olan William Sager bu çalışmaya 20 yıl önce Teksas…