Uydu fotoğrafları ve çeşitli çalışmalar, Ay’ın sahip olduğu yüzey şekline dair en ince ayrıntıları gözler önüne sererken, iç yapı hakkındaki bilgiler tahminlerin ötesine geçememişti. Yeni araştırma bu konudaki bilinmeyenleri ortaya çıkarıyor. Son teknolojiyi içeren sismik yöntemler, Ay’ın Dünya’nınkine benzer bir çekirdek yapısına sahip olduğunu gösteriyor.
Apollo görevleri sırasında 1969 ile 1972 yılları arasında yerleştirilen ve 1977 yılının sonunda değin aktif olan dört sismometreden elde edilen verilerin yeni teknolojiler ışığında değerlendirilmesi sonucunda uydumuzun, yaklaşık 240 km çapında ve demir açısından zengin bir iç çekirdek ile 330 km çapında akışkan demir içeren bir dış çekirdeğe sahip olduğu anlaşıldı. Bu iç yapının Dünya’dakiyle olan başlıca farkını ise, çekirdeği saran ve 480 km çapa sahip bir kısmen erimiş tabaka meydana getiriyor.
Araştırma, çekirdek çevresinde kükürt gibi hafif elementlerin varlığını da ortaya koyuyor. Bu da bilimcilere benzeri elementlerin aynı şekilde Dünya çekirdeğini de sarabileceğini düşündürtüyor.
NASA’nın araştırma ekibinden Renee Weber, Ay çekirdeğinin yapısına ait detayları ortaya çıkarmanın, Ay’ın oluşumuna dair gerçekçi modellerin oluşturulabilmesi açısından önemli olduğuna dikkat çekiyor. Bununla birlikte bulgular, uydunun ay dinamosu olarak adlandırılan kendi güçlü manyetik alanının evrimine de ışık tutacak. NASA’nın bu yıl içinde hayata geçirmeyi planladığı projeler ile, Ay’ın iç yapısına dair daha kapsamlı verilere ulaşılabileceği tahmin ediliyor.
Sceince’de (Bilim) yayımlanan çalışmanın özü aşağıda
Seismic Detection of the Lunar Core
Despite recent insight regarding the history and current state of the Moon from satellite sensing and analyses of limited Apollo-era seismic data, deficiencies remain in our understanding of the deep lunar interior. We reanalyzed Apollo lunar seismograms using array processing methods to search for the presence of reflected and converted seismic energy from the core. Our results suggest the presence of a solid inner and fluid outer core, overlain by a partially molten boundary layer. The relative sizes of the inner and outer core suggest that the core is ~60% liquid by volume. Based on phase diagrams of iron alloys and the presence of partial melt, the core likely contains less than 6 weight % of lighter alloying components, which is consistent with a volatile-depleted interior.
Kaynakça
NASA, NASA Research Team Reveals Moon Has Earth-Like Core, 6 Ağustos 2011 tarihinde ulaşılmıştır.
NTVMSNBC, Uydumuzun iç yapısı anlaşıldı, 6 Ağustos 2011 tarihinde ulaşılmıştır.
