İklim değişikliği, içinde bulunduğumuz çağın belirleyici krizi. Her geçen gün daha fazla insan iklim eylemine katılıyor. Bu alandaki deneyimli kişiler, iklim değişikliğiyle ilgili pek çok terim ve kavramı zaten biliyor. Ancak alanda yeniyseniz, her şeyi bir kerede kavramak biraz zor olabilir. Bu nedenle iklim değişikliği terim ve kavramlarına ilişkin bu kaynağı hazırladık. İklim konusundaki tartışmaları…
Giriş 7552 sayılı İklim Kanunu, Türkiye’yi “Emisyon Ticaret Sistemi (ETS)” ile tanıştırmaktadır. Kanun, 9 Temmuz 2025 tarihli ve 32951 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir (madde 19). Kanunun amacı, “yeşil büyüme vizyonu ve net sıfır emisyon hedefi doğrultusunda iklim değişikliğiyle mücadele etmek” olarak belirlenmiştir (madde 1). Bu doğrultuda Kanun, diğer hususların yanı sıra, “iklim değişikliği ile mücadelede…
Stabil kripto para dalgası dünya çapında etkisini artırıyor ve ülkeler açısından çözülmesi gereken kritik bir mesele hâline geliyor. Merkeziyetsiz bir ekosisteme sahip bu varlıkların denetimsiz biçimde gelişmesine izin verilmesi, ulusal finans sistemleri üzerinde olumsuz sonuçlar doğurabilir. Öte yandan, blokzincir teknolojisinin sunduğu yüksek verimli ödeme altyapısını görmezden gelmek, para birimlerinin küreselleşmesinde tarihi bir fırsatın kaçırılması anlamına…
Çin dijital yuan ile merkez bankası dijital para birimini (CBDC) tanıtan ilk büyük ekonomi olmaya çalışıyor. Çin’in merkez bankası olan Çin Halk Bankası (PBC), uluslararası finansı yeniden tanımlayacak önemli bir adım atarak dijital renminbi (e-CNY, 数字人民币) ile ülkelerarası ödeme sisteminin, Güneydoğu Asya’daki 10 ülke ile Ortadoğu’daki 6 ülkeye tamamen entegre edileceğini duyurdu. Bu hamle, dünya…
Son dönemde artan jeopolitik gerilimler nedeniyle ham petrol fiyatlarının ülke ekonomilerine etkileri yeniden gündeme geldi. Mayıs ayı başında 60 ABD dolarına kadar gerilemiş olan Brent petrol varil fiyatı yaşanan gelişmelerin ardından hızlı bir şekilde artarak 80 ABD doları seviyelerine yaklaştı. Uluslararası fiyatlar gerginliklerin azalmasıyla birlikte yeniden gerilemiş olsa da önceki döneme kıyasla daha yüksek bir…
7552 sayılı İklim Kanunu, 2 Temmuz 2025’te Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kabul edilmiş ve 9 Temmuz 2025 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Kanun, Türkiye’nin iklim değişikliğiyle mücadelede ulusal taahhütlerini yasal zemine oturtan ilk çerçeve düzenlemedir ve Paris Anlaşması, BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi ile Avrupa Yeşil Mutabakatı ile uyumludur. Kanunun amacı, yeşil büyüme vizyonu…
Küresel ısınma ya da daha genel bir ifadeyle küresel iklim değişimi şüphesiz son zamanların en popüler gündem maddelerinden birisidir. Yerbilimleri ile uğraşan bilim adamlarının en fazla önem verdikleri araştırma alanlarından olmasının yanısıra kamuoyunu da sıkça meşgul eden konulardan birisi olduğu söylenebilir. Küresel ısınma, hemen her ekstrem[1] hava olayından sonra çokça tekrarlanan ifadelerin başında gelmektedir. Son aylarda…
JMO ile Çevre, Şehircilik ve İklim değişikliği Bakanlığı Mekânsal Planlama Genel Müdürlüğü koordinesinde “Yer Bilimsel Etüt Bilgi Sistemi (YERBİS) Uygulamasında Yapılan Güncellemeler”e ilişkin 27 Haziran 2025 tarihinde çevrimiçi eğitim düzenlendi. Söz konusu eğitimi, tüm jeoloji ve jeofizik mühendislerinin katılımına açık yapıldı. YERBİS nedir? 1 Mayıs 2018 tarihinden beri, Yer Bilimsel Etüt Bilgi Sistemi (YERBİS) uygulaması, Çevre, Şehircilik…
Yerbilimine (jeolojiye) dayanarak değerlendirme yapan Amerikan Yerbilimsel İnceleme Kurumu (USGS), Amerika Birleşik Devletleri’nin deniz hariç karasını oluşturan federal arazilerinin altında keşfedilmemiş ve teknik olarak üretilebilir petrol ve doğalgaz kaynakları için 2025 yılı raporunu yayımlandı. Ortalama tahminlere göre; 29,4 milyar varil petrol, 391,6 trilyon fit küp doğalgaz ve 8,4 milyar varil doğalgaz sıvısı potansiyeli tahmin ediliyor….
Denize bakınca dipsiz bir kuyu görenler için okyanus devasa bir sonsuzluğu ifade eder. Ufuk çizgisiyse bu duyguyu perçinler. Hiç bitmeyecekmiş, sonu gelmeyecekmiş gibi gelir insana, yüzmeden korksa bile.. Pekâlâ, okyanus veya denizlerdeki akıntılar nasıl oluşur? Eşitsizlik yüzünden, termodinamik.. Doğada eşitsizlik vardır ve her şey eşit olmaya çalışır; ana ilke budur. Akıntılar: sıcaklık farkı, seviye farkı veya…
Yerküre’nin etrafında aylak aylak gezen atıl durumdaki yapay uyduların oluşturduğu görüntü; uzay enkazı, uzay döküntüsü, uzay yıkıntısı, uzay hurdası, uzay atığı ya da uzay çöpü olarak tanımlanıyor. Artık uluslararası bir sorun olan bu kirliliğe pratik ve kesin bir çözüm aranıyor. Aslında bize kalsa çözüm kolay, su faturasına eklenen çevre temizlik vergisi gibi uzay çöp vergisi…
Çöllolar linyit sahasında bir hafta içinde iki heyelan (toprak kayması) meydana geldi. İlk heyelan, açık ocağın güneybatısında yer alan kalıcı şevlerde gerçekleşti ve bir kişinin hayatını kaybetmesine ve üretim faaliyetlerinin geçici olarak durmasına yol açtı. Dört gün sonra ise aynı ocağın kuzeydoğusundaki geçici üretim şevlerinde, ilkinden daha büyük ikinci bir heyelan meydana geldi. Toplamda yaklaşık…
Enerji amaçlı bir jeotermal projede ön araştırmalar (eskiler prospeksiyon da der) bitince sıra sondaj yeri vermeye gelir. Dolayısıyla sondaj planı ve maliyeti sıradaki hedeftir, problemdir. Bu çalışmaların nasıl yapıldığını öğrenmek bile başlı başına bir iştir ve okulda bunun eğitimini almazsınız. Kurgu çok önemlidir. Hele özel sektöredeyseniz; “mühendsilik” 1 dolarlık işi daha azına mal etmektir.. Aşağıda Sema Tekin…
Xstrata’nın tersine Glencore kendisi madeni toprağın altından çıkarmıyor. Genelde gizliliğe önem veren bir İsviçre firması olan Glencore, metal, tahıl ürünleri ve petrol alıp satan ve madencilik şirketlerine yatırım yapan bir şirket. Xstrata ise Afrika, Güney Amerika ve Orta Asya’da büyük kömür, nikel ve bakır rezervlerine sahip. Şirketin 2011′deki gelirinin büyük bölümünü bakır alanındaki yatırımları oluştururken,…
Ege’deki derin sondajlarda önemli veriler elde edilmiştir. Sondaj derinlikleri 3000 metrelere, kuyu dibi sıcaklıkları 288 °C derecelere ulaşmıştır. Bu derinlik ve sıcaklıklarda daha önce karşılaşılmayan sorunlar meydana gelmiş ve sorunlar tam olarak çözümlenmediği için kuyuların üretim kalitesini etkilemiştir. Muhtemelen kuyuların ömrünü de etkileyecektir. GİRİŞSondajların düşük maliyetli ve kaliteli olmasınıetkileyen bir çok husus vardır, en önemlileri…
1. Açılan her kuyudan petrol çıkar mı? Açılan her kuyuda petrol çıkar diye bir şey söz konusu değildir. Kuyular çok değişik amaçlar için açılabilir. Bazen sadece çalışılan bölgeyi jeolojik olarak daha iyi anlayabilmek için kuyu kazılır. Bu tip kuyular parametre kuyusu olarak isimlendirilir. Bir kuyuda petrol keşfi yapıldıktan sonra, petrolün yayılımını görmek için tespit kuyuları açılabilir. Bu kuyular muhtemel üretim sahasının kenarına…
İsviçre’nin St. Gallen şehri yakınlarında, jeotermal kaynaklar için yapılan sondaj çalışması depreme neden oldu. 140 santigrat derece sıcaklıktaki termal akışkana ulaşmak için yerin 4.000-4.500 metre derinliğinde yapılan sondaj sonrası bölge, 3,6 büyüklüğündeki depremle sarsıldı. Bazı binalarda ufak hasarlar oluştuğu bildirildi. Bu yüzden, İsviçre’nin yenilenebilir enerji atağı, meydana gelen deprem nedeniyle duraksamaya girdi. Deprem sonrası daha fazla araştırma yapılması için jeotermal…
Günümüz dünyasının, birçok gereksinimi var. Bunlardan en önemlisi ise enerji gereksinimidir. Sıkıntının ne kadar büyük olduğunu, etrafımıza bakarak, daha açık söylemek gerekirse Ortadoğu’ya (belki de lanetli topraklara) bakarak rahatça görebiliriz. Enerji üretebilmek için birçok yöntem kullanılmaktadır. Bunların başında fosil yakıtlardan üretilen enerji gelmektedir. Milyonlarca ya da milyarlarca yıl önce çürümüş canlı kalıntılarından (bitkiler ve hayvanlar)…
Venezüella, Ortadoğu dışında en büyük petrol rezervlerine sahip ülke. Amerikan Yerbilimsel Araştırmalar Kurumu (İng. USGS) tarafından hazırlanan bir çalışmada, Venezüella’nın Orinoco Petrol Kuşağı’ndaki mevcut rezervin düşünülenin iki katı olduğu ileri sürülüyor. USGS’nin yeni tahminine göre, bu bölge ortalama 513 milyar varil ham petrol rezervine sahip olabilir. Suudi Arabistan’da 260 milyar varil potansiyel petrol rezervi olduğu tahmin…
Çernobil’den sonra yaşanan en büyük nükleer felaket olarak sayılan Fukuşima, Avrupa’nın enerji politikalarında bir dönüm noktası oldu. Avrupa Birliği (AB), nükleer enerjiden vazgeçilmesi konusunda ikiye bölündü. Zira Avrupalı politikacılar, ‘yüksek teknolojiye sahip Japonya gibi bir ülke bile bu risklerin önüne geçemiyorsa, biz de zorlanırız’ diye düşünmeye başladı. Almanya büyük bir adım atıp 2022 yılına kadar…