Laboratuvarda Süper Makaslama Depremi Canlandırdılar

Fransa’da çalışan bir jeoloji araştırma ekibi, süper makaslama depremini oluşturan koşulları laboratuvar ortamında ilk kez canlandırdı. Ekip, Science dergisinde yayımlanan makalede, gözlenebilen süper makaslama olayını kontrol eden kesme dalgalarının daha hızlı yayılmasına neden olan kırık-çatlak koşullarını graniti sıkıştırarak tanımladı. Normal bir fayda, sismik dalgalar kırıklı yerkabuğundaki fayların bir sonucu olarak oluşurlar. Bu arada, yeryüzünün derinliklerinde kesme dalgaları meydana gelir; ama kesme dalgaları…

devamını oku

Mantonun Yükseldiği Sabit Yerler Keşfedildi

Bu hafta Nature‘de yayımlanan bir çalışma, mantodaki büyük ölçekli yükselmenin yalnızca iki yerde gerçekleştiği bulgusunu paylaşmaktadır: Afrika ve Orta Pasifik‘in (Büyük Okyanus’un ortası) altında. Daha da önemlisi, Clinton P. Conrad (Havai Üniversitesi Okyanus, Yerbilimi ve Teknoloji Bölümünde Yard. Profesör) ve meslektaşları yerkürenin yüzeyindeki kıtaların ve tektonik plakaların önemli derecedeki hareketlerine karşın bu yükselen yerlerin jeolojik zaman boyunca göreli olarak kararlı…

devamını oku

Dünya’daki En Yaşlı Kayaç Örneklendi

Kanada’nın Quebec eyaletindeki bir volkanik yatakta 4,28 milyar yaşlı kayalar keşfedildi. Dünya’nın 4,57 milyar yıl yaşında olduğu düşünüldüğünde, bu kaya kütlesinin neredeyse dünyanın oluşumundan kısa bir süre sonra (290 milyon yıl sonra) şekillendiği öngörülmektedir. Daha önce bulunan ve 4,03 milyar yaşında olduğu saptanan Acasta Gnaysları yine Kanada’da keşfedilmişti. Dünya’nın bilinen en yaşlı kayalarına ait örnekler, Hudson Körfezi’nde geniş…

devamını oku

Doğu Afrika Rifti: Bir Aşağı Bir Yukarı

Doğu Afrika Rifti, çok fazla jeolojik etkinliğe sahiplik eden bir bölgedir. Birkaç yanardağın evidir. İki tektonik plakanın ayrı hareket ettiği alandır. Bu animasyon, yaklaşık 800 kilometre yükseklikteki radar uydularının (Envisat uydusu gibi) yüzeydeki değişimleri santimetre hassasiyetinde saptadığını göstermektedir. InSAR (Interferometric Synthetic Aperture Radar) uzaktan algılama tekniğidir. Aynı alana ait iki veya daha fazla radar görüntüsünün birleştirilmesiyle aradaki ufak…

devamını oku

200 Milyon Yıl Önce Tektonik Levhaların Görünümü

Güneş sistemindeki en büyük yapboz oyunu Yerküre’deki tektonik levhalardır. Yeni bir araştırmaya göre, çift kişiliğe sahip olan tektonik levhaların hem sayısı hem de boyutları kontrolden çıkabilir. Günümüzde, kırılan yerkabuğu parçaları eşit olmayan boyutlardadır. Yaklaşık 50 levhadan yalnızca 7 tanesi yeryüzünün %94’ünü oluşturur. En büyükleri olan Afrika ve Pasifik (Büyük Okyanus) levhaları antipodal konumdadır. Antipodal, yeryüzündeki konumlarının taban tabana…

devamını oku

Antarktika’da Sualtı Yanardağları Bulundu

Dünya’da buzun ve yanardağın bir arada bulunduğu herhangi bir yer sorulsa, herhalde akla gelen ilk yer, okyanus ortası sırtının bir ürünü olan, sıcak nokta, İzlanda olur.. Araştırmacılar tarafından, Antarktika (Güney) Okyanusu’ndaki Güney Sandviç Adaları’nın açıklarında daha önce var olduğu bilinmeyen 12 tane sualtı yanardağı keşfedildi. Bu keşifte kullanılan araştırma gemisindeki, deniz tabanı haritalama teknolojisi ile deniz yüzeyinin…

devamını oku

En Büyük Denizaltı Yanardağı Tamu Masifi

Houston Üniversitesi’nden bir professör, dünyada henüz ortaya çıkarılmış en geniş tekil volkanı bulan biliminsanları ekibine başkanlık etti. Tamu Masifi olarak adlandırılan volkan, kabaca Britanya Adaları veya Nev Meksiko ya denk bir alanı kaplıyor ve güneş sisteminin en geniş volkanlarının (yanardağlarının) bulunduğu Mars’dakiler kadar büyük. Yer ve Atmosfer Bilimleri Bölümü’nde profesör olan William Sager bu çalışmaya 20 yıl önce Teksas…

devamını oku

10 Elementin Atom Ağırlığı Değişecek

Yapılan bir araştırmaya göre; Hidrojen (H), Lityum (Li), Bor (B), karbon (C), Azot (N), Oksijen (O), Silisyum (silis, Si), Kükürt (S), Klor (Cl) ve Talyum (Tl) için bilinen standart atom ağırlıkları değişecek. Bu zamana kadar, bu 10 elementin doğal atom ağırlıklarındaki değişimler, ortalama değerler olarak ifade edilmiş. Şimdiyse bu elementlerin atom ağırlıkları daha doğru aralıklar şeklinde belirtilecek. Örneğin,…

devamını oku

Yerküre Sahip Olduğu İlk Isıdan da Fazlasını Şimdiye Kadar Muhafaza Etmiş

Yerküre 4,5 milyar yıldan fazla bir süredir şekilleniyor; ama bir yandan da soğuyor. Yeni bir çalışma, mavi gezegenimizin doğal radyoaktiviteden (ışınetkinlikten) kaynaklanan iç ısısının ancak yarısını açıklıyor. Bu artık ısı, Dünya’nın sıcak bir gaz yumağı, toz ve diğer malzemelerin tümünün birleşmesiyle oluştuğu zamandan beri yani başlangıçta sahip olduğu ısıdan arta kalanıdır. Bu yeni bulgu, bir Japon dağının…

devamını oku

Geoit: Dünya’nın Yamuk Yumuk Bir Şekli Var

Dünyamız küre şeklinde olsaydı. Pekâlâ, Yerküre’nin her yeri aynı yoğunluğa sahip olsaydı. O zaman yerçekimi ayak bastığımız her yerde sabit olurdu, değişmezdi. Ama durum böyle değil. Çünkü okyanusların altına yaklaşık 10 kilometre dalan katı ve sert kabuk, kıtaların olduğu bölgede takriben 32 kilometre kalınlığındadır. Bu yüzden, bazı alanlar hafif malzemeler içerir, bazılarıysa bunlara göre daha…

devamını oku